Logo van JTravel.nl
Search
Close this search box.

Slot Loevestein

Ik neem regelmatig deel aan instawalks/instameets. Deze instameet verkent een deel van het Waterliniepad.

Met deze instameets Waterliniepad maak ik kennis met de bijzondere plekken aan zowel de Stelling van Amsterdam als de Nieuwe Hollandse Waterlinie. De organisatie van deze instameet ligt in handen van Instameet Holland.

In dit artikel leest u alles over Slot Loevestein.

Inhoudsopgave

Slot Loevestein

Slot Loevestein werd door ridder Dirc Loef in 1361 gebouwd in het rivierenlandschap op de plek waar de rivieren de Waal en de Maas samenvloeien. Het is een leerzaam museum waar u meer te weten komt over een periode van 650 jaar met drie periodes: Hugo de Groot en zijn ontsnapping uit de boekenkist uit de staatsgevangenis, de Middeleeuwen en de Hollandse Waterlinie. Slot Loevestein is het sluitstuk van de Hollandse Waterlinie.

De toegang tot het kasteel krijgt u met een persoonlijke sleutel. Deze gebruikt u ook voor het starten van presentaties en het ontsluiten van verhalen.

De sleutel voor Slot Loevestein

Bent u uitgekeken in het kasteel dan is er in de directe omgeving nog genoeg te beleven. De natuur rond het Slot is geweldig met een grote diversiteit aan planten en dieren in het rivierenlandschap.

Ligging

Slot Loevestein ligt in de uiterwaarden op de plek waar de rivieren Maas en Waal samenkomen en de provincies Gelderland, Brabant en Zuid-Holland elkaar raken. Slot Loevestein ligt in de gemeente Zaltbommel.

Geschiedenis

Slot Loevestein bestaat al meer dan 650 jaar. De geschiedenis is op te delen in drie periodes: de middeleeuwen, de staatsgevangenis en de Hollandse Waterlinie. In 1361 werd door ridder Dirc Loef van Horne een blokhuis gebouwd. Deze werd gebouwd op de plek waar de rivieren de Maas en Waal samenkomen. Het blokhuis was een toren, maar binnen jaar is er een kasteel gebouwd, dit was het stenen huis van Loef. De graaf van Holland, de leenheer van Dirc Loef, wil dit kasteel bezitten. Sinds 1372 bezit de graaf van Holland het kasteel. Kasteleins vervangen de ridders als bewoner van het kasteel.

In de Middeleeuwen werd het kasteel slechts één keer belegerd door de troepen van Holland. Op dat moment woont kastelein Bruijsten van Herwijnen in het kasteel. Deze kastelein wordt schuldig bevonden aan het feit dat hij een ambt heeft misbruikt en wordt in gijzeling genomen. Hij ontsnapt naar Loevestein waar hij 90 man verzamelt om de omgeving te doorzoeken op eten en munitie. De zoon van de graaf van Holland belegerd in 1397 Loevestein. Willem van Oostervant, de zoon van de graaf van Holland, stuurt warnemers om toe te zien dat de afspraken nagekomen worden. Na twee weken wordt de voorburcht in genomen en stort een deel van de ringmuur en de toren in. Een kogel raakt een hooiberg. Deze vliegt in brand. Paniek alom want juist hier liggen de gewonden. De belegerden trekken zich terug in het kasteel en de belegeraars beschieten het gebouw met pijlen. De verdedigers kunnen geen kant meer op. Ze geven zich over. Maar waar is Bruijsten. Niet in het kasteel, want hij is gevlucht.

Het kasteel wordt een staatsgevangenis.

Nederland is in de 16e eeuw in gevecht met de Spaanse koning. Het is de tijd van de 80-jarige oorlog. In Slot Loevestein worden Spaanse troepen gevestigd. In 1570 neemt een groepje watergeuzen, onder leiding van Herman de Ruijter, het slot in. Ze doen dit met een list want ze doen zich voor als monniken die onderdak nodig hebben. Eenmaal binnen eisen ze het Slot in naam van de Prins van Oranje op. Er sneuvelen 21 geuzen.

De bevelhebber van de Spaanse troepen, Alva, stuurt soldaten op het slot af. Het slot wordt in eerste instantie door de geuzen behouden maar na hevige gevechten nemen de Spanjaarden het kasteel over. Herman De Ruijter wacht te vergeefs op versterking, maar sneuvelt. Zijn lichaam Zijn lichaam hangt wekenlang bij Slot Loevestein om andere opstandelingen af te schrikken. De geuzen die de strijd hebben overleefd, wacht de galg of het rad.

In 1572 wordt Slot Loevestein definitief door de geuzen ingenomen. Willem van Oranje versterkt het slot. Er worden vestingwallen aangelegd met daarom heen een gracht. Binnen de vestingwallen wonen soldaten in houten barakken, later in stenen huizen. De kamers van het lege kasteel worden als cel gebruikt en de grote zaal op de tweede verdieping (= nu staatsgevangenis) wordt met houten scheidingswanden verdeeld. De gevangenen zijn staatsgevangenen van de Republiek der Verenigde Nederlanden. Het zijn politieke, religieus andersdenkende gevangenen en krijgsgevangenen. Hugo de Groot is de bekendste gevangene. Door zijn spectaculaire ontsnapping in een boekenkist is Slot Loevestein beroemd geworden.

Hugo de Groot werd in 1583 geboren. Hij is ontzettend intelligent en wordt al op 11-jarige leeftijd toegelaten tot de Universiteit van Leiden. Vijf jaar later heeft hij de doctorstitel. Hij is grondlegger van Volkrecht, het Internationaal Recht.

Slot Loevestein tijdens deel 3 van de Instameet Waterliniepad

Rond 1610 laaiden godsdiensttwisten op tussen de protestanten onderling op, die tot in de politiek werden uitgespeeld. De strijd ging tussen de strikte Franciscus Gomarus en de ruimdenkende Jacobus Arminius. Hugo de Groot was verdediger van het kamp der Arminianen van hen die voor tolerantie ijverden, en van mening waren dat de staat het hoogste gezag was, en dus boven de kerk stond. Ook Johan van Oldebarnevelt hield vast aan dit standpunt. Hij weigerde een nationale synode van staatswege bijeen te roepen. De reden was dat Arminius hier veroordeeld zou worden. Prins Maurits zag in de godsdiensttwisten een bedreiging voor de eenheid van het land. Van Oldenbarnevelt en De Groot werden op 29 augustus 1618 gevangengenomen en samen met Rombout Hogerbeets, pensionaris van Leiden en Gilles van Ledenberg, secretaris van Utrecht, verdwijnen ze in de gevangenis. Johan Van Oldenbarnevelt wordt in 1619 onthoofd, Hugo de Groot en Rombout Hogerbeets krijgen levenslang en worden gevangen gezet in Slot Loevestein en Gilles van Ledenberg pleegt zelfmoord.

Hugo de Groot schreef hier zijn beroemde werk: Inleiding tot de Hollandse Rechtsgeleerdheid. Dit werk werd eeuwen later nog gebruikt als handboek door rechtsgeleerden. In zijn gevangenschap leest Hugo de Groot heel veel. Hij krijgt stapels boeken en die worden aangeleverd in een grote kist. Deze wordt elke keer gecontroleerd. Maar omdat ze niets verdachts vinden, verslapt deze controle en zo kan het dat Hugo de Groot in 1621 in zijn boekenkist ontsnapt uit Loevestein. Met een vermomming ontsnapt hij naar Parijs en wordt later ambassadeur voor de koningin van Zweden in Frankrijk. Hij sterft tijdens een reis van Zweden naar Frankrijk. Zijn schip lijdt schipbreuk. Hugo de Groot ligt begraven in de Nieuwe Kerk van Delft.

De middeleeuwse verdedigingswerken werden vanaf 1575 gemoderniseerd. In 1589 worden een vijfhoekige omwalling met drie bastions, een half bastion en een rondeel aangelegd. Na 1651 wordt na de bouw van een nieuw bastion, de vorm van de vesting nauwelijks veranderd.

Slot Loevestein tijdens deel 3 van de Instameet Waterliniepad

In 1672 wordt Nederland aangevallen door de troepen van Lodewijk XIV. Een verdedigingslinie wordt aangelegd. Deze linie wordt vanaf 1673 uitgebouwd tot een permanente verdedigingslinie: de Hollandse Waterlinie. De eerste Hollandse Waterlinie loopt van de Zuiderzee tot de Biesbosch. Delen van Nederland worden onder water gezet. Dit om te voorkomen dat de vijand kan oprukken. Een laag water van een halve meter diep over een breedte van 3 tot 5 kilometer blijkt niet te passeren voor soldaten en hun materieel. Hoger gelegen gebieden worden met vuur verdedigd vanuit forten en sterkten. Het is de bescherming van het westelijke deel van Nederland, vooral het belangrijke en machtige Holland.

De Utrechtse Linie wordt aangelegd en uitgebouwd tot de Nieuwe Hollandse Waterlinie. Tussen 1816 en 1824 worden veel forten gebouwd om de waterlinie naar het oosten op te schuiven. De Oude Hollandse Waterlinie wordt ook afgebouwd. Dit wordt de reservelinie. De Nieuwe Hollandse Waterlinie wordt onderdeel van het centrale verdedigingsstelsel van de Nederlanden. Van Muiden tot Werkendam (ongeveer 85 kilometer) kan een strook polderland van 5 kilometer breedte onder water gezet worden. Er worden tussen 1815 en 1885 veel nieuwe forten gebouwd en bestaande forten worden gemoderniseerd en voorzien van bomvrije bunkers. In de vesting Loevestein wordt in 1882/1883 de kazemat gebouwd.

De Nieuwe Hollandse Waterlinie is slechts op drie momenten in de geschiedenis in staat van verdediging geweest: tijdens de Frans-Duitse oorlog in 1870, tijdens de Eerste Wereldoorlog en tijdens de mobilisatie van 1939. Slot Loevestein verliest zijn militaire functie en wordt een monument van verdediging. Slot Loevestein is een rijksmuseum en heeft de status van Rijksmonument.

Bezienswaardigheden

Het kasteel bestaat uit een zaalbouw, twee hoektorens en een poorttoren en is omgeven door een slotgracht. Het fort is omgeven door twee grachten en heeft vijf bastions. Binnenin het fort staan verschillende gebouwen.

Plattegrond van Slot Loevestein

Met uw persoonlijke sleutel kunt u zelfstandig het slot verkennen. Om het kasteel in te kunnen, hebt u de sleutel nodig om het valhek te activeren. Het hek gaat draaien en dan kunt u er door heen lopen. Er kan één persoon tegelijk door het hek. De volgende persoon kan met haar/zijn sleutel het hek weer openen.

In het kasteel staan 17 routezuilen met informatie over de betreffende zaal. U volgt deze genummerde zuilen, zodat u zeker weet dat u alle ruimtes ziet. De beschrijvingen en foto’s van de verschillende ruimtes van Slot Loevestein vindt u in het artikel foto’s van Slot Loevestein.

De langwerpige zaalbouw is 11 bij 34 meter. De zaalbouw is in twee delen verdeeld door een tussenmuur waardoor een indeling van een zaal en een vierkante kamer ontstaat. De vleugel bestaat uit twee verdiepingen, een zolder en een overwelfde kelder. Aan de noordkant van de zaalbouw bevindt zich de vierkante Riddertoren. De Keuckentoren is ook vierkant en gebouwd aan de zuidelijke kant van de zaalbouw. De Keuckentoren bestaat uit drie verdiepingen en een zolder. Tussen de beide torens en de zaalbouw bevindt zich een kleine binnenplaats. Het complex wordt afgesloten door de poorttoren en schildmuur die de poorttoren met de torens verbindt.

Binnen in Slot Loevestein tijdens deel 3 van de Instameet Waterliniepad
Binnen in Slot Loevestein tijdens deel 3 van de Instameet Waterliniepad
Binnen in Slot Loevestein tijdens deel 3 van de Instameet Waterliniepad

Naast het kasteel zijn er nog de commandeurswoning, de Schotse kamer, de escaperoom, het kleine stenen bastion, de munitiekelder, het bomvrije onderkomen, de Kruittoren en een expositie ‘opgegraven’ te bewonderen.

Slot Loevestein tijdens deel 3 van de Instameet Waterliniepad

Praktische informatie

Overige informatie

  • Het kasteel van Slot Loevestein is voor rolstoelgebruikers niet toegankelijk. De vesting is wel toegankelijk.
  • Huisdieren zijn niet toegestaan in Slot Loevestein. Het terras is wel toegankelijk voor een aangelijnde hond.
  • Rondleidingen worden op aanvraag en tegen betaling gegeven.
  • Fotograferen en filmen voor eigen gebruik is toegestaan.
  • Slot Loevestein heeft een museumwinkel waar u bijv. boeken, ansichtkaarten, streekproducten en souvenirs kunt kopen. Ook kunt u hier terecht voor toeristische informatie.
  • Op Slot Loevestein is het mogelijk om te ontsnappen als Hugo de Groot of in te breken als Herman de Ruyter in de escaperoom.
  • Voor kinderen is er de mogelijkheid om zich te verkleden als ridder of jongvrouw. Dit kan in de kelder van het kasteel.
  • In de Taveerne kunt u een kopje koffie/thee met iets lekkers kopen.
  • Uw tickets kunt u ook online bestellen, let er wel op dat als u uw tickets online besteld dat kortingsbonnen niet in te wisselen zijn. Deze zijn alleen bij de kassa in te wisselen en kunnen ook niet achteraf verrekend worden.
  • Slot Loevestein is een mooie locatie voor zowel privé als zakelijke bijeenkomsten. Het kasteel is geschikt voor kleine en grotere evenementen tot maximaal 300 personen. Ook trouwen op Slot Loevestein is mogelijk.

Bereikbaarheid

  • Auto:
    Vanaf de A2 neemt u afslag 17 Zaltbommel. Vanaf deze afslag volgt u de provinciale weg N322 richting Brakel en neemt u de afslag Loevestein net na Brakel en Poederoijen.
    Als u vanaf de A27 komt neemt u afslag 22 Nieuwendijk/Woudrichem, u volgt de provinciale weg N322 richting Zaltbommel en neemt afslag Loevestein. Deze is vlak na de sluis over afgedamde Maas.
    Uw auto kunt u gratis parkeren op het terrein van Slot Loevestein. Vanaf deze parkeerplaats is het 10 minuten lopen naar de ingang van Slot Loevestein. Mindervaliden rijden met hun auto door naar de kleine parkeerplaats na de ingang van het slot.
  • Boot:
    Slot Loevestein per boot heel goed bereikbaar. Dagelijks gaan er veerdiensten vanuit Gorinchem en Woudrichem via Slot Loevestein.
  • Openbaar vervoer:
    Slot Loevestein is slecht bereikbaar met bus of trein. Vanaf Station Gorinchem kunt u naar de haven van Gorinchem lopen (afstand ongeveer 20 minuten lopen) en daar de veer of watertaxi naar Slot Loevestein nemen.
Slot Loevestein vanaf de boot naar Fort Vuren tijdens deel 3 van de Instameet Waterliniepad
Slot Loevestein vanaf de boot naar Fort Vuren tijdens deel 3 van de Instameet Waterliniepad

Openingstijden

De vesting en het kasteel zijn dagelijks geopend van 10.00-17.00 uur.

Op 1e Kerstdag (25 december), Oudejaarsdag (31 december) en Nieuwjaarsdag (1 januari) is Slot Loevestein gesloten.

Entree

Volwassenen: € 15,90 per persoon.
Kinderen van 4-12 jaar: € 11,40 per kind.
Kinderen 0-3 jaar: gratis.

Museumkaarthouders: gratis.

(Prijzen zijn van 2023).

Adres

Slot Loevestein
Loevestein 1
5307 TG Poederoijen
Telefoon: 0183 44 71 71
E-mail: info@slotloevestein.nl
Website:
Logo Slot Loevestein

Sociale media

Bewaar op Pinterest

Tijdens de instameet Waterliniepad part 3 bezocht ik Slot Loevestein #slotloevestein #kasteel #instameet Tijdens de instameet Waterliniepad part 3 bezocht ik Slot Loevestein #slotloevestein #kasteel #instameet

Over JTravel

Author picture

Welkom op de website van JTravel. Mijn naam is Jaquelien, het gezicht achter de website JTravel en ook achter JTravelBlog. Ik neem u mee mee op reis naar verre oorden en dichtbij met reisverslagen en informatie over bestemmingen en geef u reisinspiratie en handige reistips. Gaat u mee op pad?

Deel dit artikel

Handige links

voor het plannen van uw reis

Om u mijn reistips gratis te kunnen blijven geven, kunt u mij helpen. Ik werk samen met verschillende organisaties. Als u via één van de onderstaande links iets boekt of koopt, ontvang ik een klein percentage van uw aankoopbedrag. Ik kan deze website op deze manier in de lucht houden en de kosten die ik maak voor het maken van deze website dekken en u van de gratis informatie voorzien. Het boeken via één van deze links kost u niets extra’s. Het helpt mij om met dit kleine beetje geld u te voorzien van informatie. Voor ons beiden is het een win-win situatie: ik verwijs u door naar leuke en handige reisproducten en u helpt mij, JTravel, met uw aankoop. Bij voorbaat dank. Meer handige links vindt u in het artikel Links naar andere websites.

Dit artikel bevat affiliate links. Wat een affiliate link inhoudt, vertel ik u in het artikel Disclaimer. 

Vindt u mijn blogs leuk? Koop dan een kop koffie voor me door op de button hieronder te klikken en ik zorg ervoor dat u kunt blijven genieten van de reisverhalen en reistips op mijn websites. Buy me a coffee

Deel dit artikel

Jaquelien

Jaquelien

Welkom op de website van JTravel. Mijn naam is Jaquelien, het gezicht achter de website JTravel en ook achter JTravelBlog. Geboren en getogen in het hoge noorden van Nederland, voor mijn studie Toerisme verhuisd naar Breda en daarna vanwege werk verhuisd naar het westen van Nederland. Een plek waar ik tot op heden nog altijd woon.
Ik neem u mee mee op reis naar verre oorden en dichtbij met reisverslagen en informatie over bestemmingen en geef u reisinspiratie en handige reistips. Gaat u mee op pad?

Ook leuk om te lezen

Laat een reactie achter

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Scroll naar boven