Oudheidkamer

De Texelse Oudheidkamer is een klein museum aan de Kogerstraat in het centrum van Den Burg. Als u in Den Burg bent, moet u dit leuke museum zeker bezoeken. Het museum is gevestigd in een oud huis uit 1599. Het gebouw werd oorspronkelijk gebouwd als gasthuis. Boven de deur van de Oudheidkamer staat de tekst 'Wie zijn oren stopt voor het roepen der armen, God zal hem niet ontfarmen'. In het gasthuis waren oren voor de armen, de armen vonden hier zelfs onderdak. Er werd een huis geboden aan mensen die tijdelijk dakloos waren. Zij mochten drie nachten gratis in het gastenhuis verblijven. Later werd het een gewoon woonhuis. Vanaf 1954 is het huis als museum ingericht. Het huis is ingericht met meubels en gebruiksartikelen uit de tijd van uw oma’s oma. Als u een voet over de drempel zet, gaat u terug naar de 19e eeuw. De bedden in de bedstedes zijn opgemaakt, de kolenkit is gevuld, het theeservies staat klaar. De bewoners kunnen elk moment thuis komen.

Bezienswaardig
In de woonkamer van de Oudheidkamer staat een hoge, slanke kolenkachel. Hierachter bevindt zich een schouw vol tegelwerk. Deze tegels bevatten allerlei afbeeldingen. Elke afbeelding heeft zijn eigen betekenis. De bloemen staan voor de voorjaarsschoonmaak en de kanaries staan voor de vogeltjes die men hield om koolmonoxide te signaleren. Ook ziet u hier een authentieke, 17e eeuwse bedstede. De vroegere bewoners sliepen half-rechtop, omdat er gedacht werd dat dit essentieel was voor een gezonde bloedsomloop. De bedstede hoefde daarom niet groot te zijn. De luiers van het kind hangen te drogen op het rek. U ziet hier ook een tafel met stoelen en een houten kast vol serviesgoed.

In de opkamer werden vroeger de mooiste spullen uitgestald. Deze pronkstukken waren bijvoorbeeld meegenomen tijdens verre reizen. Deze kamer diende als ontvangstruimte voor bezoekers. Ook hier bevindt zich een bedstede. Deze is ingebouwd, met daarnaast een diepe kast. Dit is de spinde of provisiekast. De kast doet dienst als vitrine. Vroeger werden hier de voorraden bewaard. In de bedstede ziet u een beddenplank met daarop een kinderwiegje. Op tafel staat een theeservies. Het theedrinken kwam in de loop van de 17e eeuw in gebruik. Bij het theedrinkritueel was een mooi servies onontbeerlijk.

In de keuken bevindt zich een granieten aanrecht, een vuurplaats en kookbenodigdheden. Hier werd boven het open vuur gekookt. Meestal waren het eenpansgerechten. Stromend water kwam uit de pomp. Op het aanrecht staan petroleumstelletjes en voorraadpotten. De vergieten zijn van aardewerk, de bakvormen van koper. In de keuken ziet u verschillende kasten. In de vitrinekasten staan bijzondere serviesstukken en in de voorraadkast staan verschillende bak- en weegattributen. In deze kas ligt een heel oud kookboek. In de keuken hangt een echte smartlap. Het is een geschilderd beeldverhaal. Het lied dat hierbij hoort, is dramatisch.

De kelder was de koelste plaats in het huis. Deze ruimte deed dienst als voorraadkamer. U daalt het trapje af en ziet beneden de wintervoorraad. Hier staat rijen weckpotten gevuld met groenten en de aardewerken potten waarin in zout of azijn vlees en groenten ingemaakt werden. Diepvries bestond nog niet en wecken werd pas vanaf 1890 toegepast. Tot die tijd werden vlees en groenten ingezouten in aardewerken potten. In de kelder ziet u hoe een kelder vol met dat soort potten eruit zag.

De Oudheidkamer heeft de kleinste openbare kruidentuin van Nederland. Deze kruidentuin is helemaal omgeven door tussen muren en gebouwen. In de tuin bevinden zich ruim honderd verschillende soorten planten en struiken. De tuin is 70 vierkante meter groot. Hier komt u tot rust. De grote trots van de tuin is de schermbloemige zwartmoeskervel. Dit is de oudste Hollandse wilde groente. Vroeger werd dit kruid in de soep verwerkt. In 1781 verdween het en in 1944 werd het kruid door Jac. P. Thijsse herontdekt. Hier groeit ook 'toverkruid' Mandragora (alruin), een kruid dat bekend is van de Harry Potter-boeken. De tuin wordt door vrijwilligsters onderhouden. In de Oudheidkamer is een boekje over de kruidentuin verkrijgbaar, met uitleg over de planten en hun geneeskrachtige werking. Zaden uit de kruidentuin zijn voor een klein bedrag te koop.

In 2017 was er op zolder een uitgebreide tentoonstelling over Aagje Luijtsen en Harmanus Kikkert: From Texel with Love. Aagje Luijtsen is een Texelse zeemansvrouw die tussen 1776 en 1780 brieven aan haar man, Harmanus Kikkert, schreef. Zij leefden in de 18e eeuw. Harmanus was, als stuurman bij de VOC, jarenlang van huis. Negentien brieven die Aagje aan Hermanus schreef zijn bewaard gebleven. Het zijn aangrijpende brieven. In de 18e eeuw communiceren met geliefden op afstand iets moeilijker dan nu. De brieven die bewaard zijn gebleven zijn eind vorige eeuw opgedoken in het nationale archief van Groot-Brittannië. Varen op een VOC-schip en twee jaar van huis zijn was zwaar en gevaarlijk. De bemanning kon er schatrijk mee worden, zeker als ze een hoge positie hadden zoals Harmanus. De kans dat ze het er niet levend vanaf bracht was ook heel groot. Harmanus heeft ook hachelijke momenten gekend. Zijn schip is gekaapt door de Engelsen. De brieven waren een onderdeel van de buit. Deze buit is naar Engeland verscheept en bewaard in een Engels archief. Dat is de reden dat u deze brieven nu ziet op deze tentoonstelling. In de VOC tijd was contact tussen de thuisblijvers en zeelui bijzonder moeizaam. Aagje gaf brieven mee aan familieleden en bekenden die ook richting Kaap de Goede Hoop (Zuid-Afrika) gingen. De brieven bleven daar liggen tot Harmanus op de terugreis weer langskwam. Er zaten maanden tussen het schrijven en het lezen van een brief. In deze tijdelijke tentoonstelling From Texel with Love staan deze brieven centraal. De brieven laten u de reizen van Harmanus en de eenzaamheid van Aagje zien en geven een beeld van het dagelijks leven van ruim 200 jaar geleden in Den Burg. Deze tentoonstelling is tot en met 31 oktober 2017 te zien. U kunt met behulp van een groot aanraakscherm door de brieven bladeren.

Openingstijden
Van 1 april t/m 31 oktober is de Oudheidkamer van maandag t/m vrijdag van 11.00-17.00 uur geopend.
Op zaterdag is de Oudheidkamer open van 14.00-16.00 uur.
Op zon- en feestdagen is de Oudheidkamer gesloten.

Entree
Volwassenen: € 4,-- per persoon.
Kinderen van 4 t/m 13 jaar: € 1,80 per persoon.
Kinderen t/m 3 jaar: gratis.

Als u ook het Kaap Skil Museum in Oudeschild hebt bezocht, is er een Combikaart Museum Kaap Skil en Oudheidkamer te koop. Deze kaarten kosten per volwassene € 9,-- en kinderen betalen € 6,50 per persoon.

(Dit zijn de prijzen van 2019).

Adres
Oudheidkamer
Kogerstraat 1
1791 EN Den Burg
Telefoon: 0222 - 313135
E-mail:
Website:

Voor meer foto's van de Oudheidkamer, zie: foto’s Den Burg.

 

Volg JTravel op Facebook, Instagram, Twitter, Pinterest en Bloglovin’.

 

Bewaar op Pinterest